Wat is acrylverf?

Wat is acrylverf?

Acrylverf is een sneldrogende verf die op waterbasis is en, zodra het droog is, watervast wordt. Het bestaat uit pigmenten en een acrylpolymeeremulsie (een soort vloeibaar plastic). Wat ik zo fijn vind aan acrylverf is de veelzijdigheid, het is betaalbaar en werkt op bijna elke ondergrond, wat het een favoriet maakt voor mijn eigen werk.

Korte geschiedenis van acrylverf

Acrylverf is relatief nieuw. Pas in de 20e eeuw werd het ontwikkeld, en rond 1954 werd het beschikbaar voor kunstenaars, onder andere via het merk Liquitex. Sindsdien is het wereldwijd een van de populairste verftypes geworden, vooral door de flexibiliteit en het gebruiksgemak.

Waar kun je acrylverf op gebruiken?

Wat ik het fijne vind aan acrylverf, is de enorme veelzijdigheid. Je kunt het op verschillende ondergronden gebruiken, zoals canvas, stevig papier (als het dik genoeg is), hout of MDF-platen, en zelfs op karton voor collage. Wil je iets heel anders proberen? Dan kun je ook op steen of keramiek schilderen. Als je op textiel wilt schilderen, is acrylverf daar ook geschikt voor.

Een goede voorbereiding is belangrijk: zorg ervoor dat de ondergrond schoon, droog en vetvrij is voordat je begint. Werk je op een zeer zuigende ondergrond zoals hout of papier? Dan is het slim om eerst een laag gesso aan te brengen, zodat de verf beter hecht en minder snel wegzinkt.

Eigenschappen van acrylverf

Wat acrylverf zo aantrekkelijk maakt, is de snelle droogtijd – vaak is de verf al binnen 10 tot 30 minuten droog. Wat heel fijn is voor de ongeduldige personen, zoals ik. Dit maakt het ideaal voor werken in lagen, zonder lang te wachten. De flexibiliteit is een ander groot voordeel; de verf barst niet snel, zelfs niet op ondergronden die wat meegeven, zoals doek of hout. Bovendien is de geur beperkt, wat het werken binnenshuis aangenaam maakt, in tegenstelling tot bijvoorbeeld olieverf.

Op de verpakking van acrylverf vind je verschillende symbolen die je meer vertellen over de eigenschappen van de gebruikte pigmenten. Zo zie je bijvoorbeeld vierkantjes op de verpakking. Een gevuld vierkantje geeft aan dat de verf dekkend is, terwijl een open vierkantje juist aangeeft dat de kleur transparant is.

Daarnaast komt het vaak voor dat er iets staat over de kleurechtheid, meestal weergegeven met plusjes. Dit verwijst naar de stabiliteit van de kleur in de tijd. Fabrikanten doen hun best om de kleurechtheid te optimaliseren, maar sommige kleuren zijn nu eenmaal minder bestand tegen vervagen dan andere.

Als je goed kijkt, kun je op de verpakking ook de pigmentcode terugvinden, zoals bijvoorbeeld PY14. Er is een afgesproken systeem voor pigmentcodering tussen verschillende merken. Hierdoor kun je zien uit welk(e) pigment(en) een kleur is samengesteld, wat handig is wanneer je kleuren wilt mengen of meer wilt weten over de samenstelling van de verf.

Een belangrijk punt om te weten is dat acrylverf iets donkerder opdroogt dan het eruitziet wanneer je het aanbrengt. Houd hier rekening mee bij het mengen van kleuren.

Acrylverf in mixed media

Acrylverf is voor mij ideaal voor mixed media werk. Het droogt snel, hecht goed op verschillende materialen en is overschilderbaar. Je kunt het perfect combineren met inkt, krijt, collage, structuurpasta’s en zelfs natuurlijke materialen zoals zand of bladeren. Wat ik ook leuk vind, is dat je met mediums de verf kunt aanpassen – bijvoorbeeld dikker maken, verdunnen, transparanter maken of glans toevoegen. Het biedt eindeloze mogelijkheden voor variatie in textuur en uitstraling.

Verschillende soorten acrylverf

Acrylverf komt in allerlei soorten en vormen, wat het zo spannend maakt om mee te werken. Er zijn verschillende consistenties, afhankelijk van het effect dat je wilt bereiken. Voor dikke, romige verf die je in lagen kunt opbouwen, is Heavy Body ideaal. Het is perfect voor het gebruik van een paletmes en impasto-technieken.

Als je liever iets meer controle hebt, is Soft Body verf soepeler en geschikt voor gedetailleerd werk. Fluid Acrylics zijn vloeibaarder, intens gepigmenteerd en perfect voor giettechnieken of expressief spatwerk. Dan zijn er nog de High Flow acrylverven, die bijna als inkt aanvoelen en zich uitstekend lenen voor tekenen, kalligrafie of airbrush.

Ook zijn er acrylmarkers en spuitbussen, ideaal voor grafische lijnen, accenten of snelle dekking.

Met mediums kun je de eigenschappen van de verf aanpassen. Zo kun je bijvoorbeeld de glansgraad veranderen met een gloss, matte of satin medium, of de verf dikker maken met gel medium zonder kleur te verliezen. Pouring medium is perfect voor giettechnieken, en texture pastes en modeling pastes geven je de mogelijkheid om reliëf en textuur aan je werk toe te voegen.

Kunstenaarskwaliteit vs. studiekwaliteit

Je hebt acrylverf in twee kwaliteitsniveaus: kunstenaarskwaliteit en studiekwaliteit. Het verschil zit vooral in de hoeveelheid pigment. Verf van kunstenaarskwaliteit bevat veel pigment, wat resulteert in intensere kleuren die lang mooi blijven. Deze verf is duurder, maar perfect voor professioneel werk.

Studiekwaliteit verf bevat minder pigment, maar is ideaal voor schetsen, experimenteren of als je gewoon lekker wilt schilderen zonder je zorgen te maken over materiaalverbruik. Het is ook veel betaalbaarder.

Voor mijn eigen werk gebruik ik vaak zowel kunstenaarskwaliteit als studiekwaliteit, afhankelijk van wat ik wil bereiken.

Verschil met olieverf

Olieverf blijft langer nat (dagen tot weken), terwijl acrylverf snel droogt, wat het makkelijker maakt om in lagen te werken of snel te corrigeren. Olieverf heeft een meer natuurlijke glans en smeuïgheid, maar je kunt dit effect bij acrylverf nabootsen met de juiste mediums.

Bekende acrylverfmerken

Kunstenaarskwaliteit:

• Golden
• Liquitex Professional
• Winsor & Newton Professional
• Amsterdam Expert Series
• Schmincke Primacryl

Studiekwaliteit:

• Amsterdam Standard Series
• Liquitex Basics
• Winsor & Newton Galeria
• Reeves
• Art Creation (Talens)

Conclusie: de kracht van acrylverf binnen mixed media

Acrylverf is een fantastische keuze voor mixed media. De snelle droogtijd, sterke hechting en watervaste eigenschappen maken het ideaal voor werken met lagen, collage, inkt, krijt, structuurpasta’s en meer. Of je nu wilt werken met dik of vloeibaar, mat of glanzend, dekkend of transparant – acrylverf biedt oneindig veel mogelijkheden om je ideeën tot leven te brengen.

Voor mij biedt acrylverf de vrijheid en veelzijdigheid die ik nodig heb om te experimenteren en mijn werk te ontwikkelen. Het is een materiaal dat geen beperkingen kent en juist uitnodigt tot spelen met texturen, kleuren en technieken.